Οι «παλιοί» συμβουλεύουν

Με μεγάλο ενδιαφέρον διάβασα το αφιέρωμα στη Δημόσια Εκπαίδευση που φιλοξένησε το περιοδικό «Ταχυδρόμος» (τ. 540 / 03.07.10), ένθετο στην εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο». Μέρος του αφιερώματος ήταν και οι ‘συμβουλές’ τεσσάρων μεταπτυχιακών φοιτητών προς τους πρωτοετείς με το χαρακτηριστικό τίτλο «Οι ‘παλιοί’ συμβουλεύουν», οι οποίες κινήθηκαν στο τρίπτυχο «σκονάκι, αντιγραφή και χαρά». Θα παραφράσω τις συμβουλές* του Σταμάτη, απόφοιτου του Τμήματος Πληροφορικής του ΠΑ.ΠΕΙ., για να δώσω και μια άλλη άποψη:

«
Κάνε φίλους από μεγαλύτερα έτη που ήταν τακτικοί στα μαθήματα, ώστε να σου δίνουν χρήσιμες συμβουλές (και όχι παραπληροφόρηση) για το περιεχόμενο και το επίπεδο δυσκολίας κάθε μαθήματος, για το χαρακτήρα και τις ιδιαιτερότητες των καθηγητών. Ξεπερνώντας το «χάσμα των γενεών» μη διστάζεις να ζητήσεις συμβουλές από τους ίδιους τους καθηγητές για τα καθημερινά σου θέματα μέσα στο πανεπιστήμιο.

Μην παραδίνεις εργασίες άλλων ως δικές σου. Αφενός ρισκάρεις να αποκαλυφθείς και να χάσεις το μάθημα ενώ θα μπορούσες να το περάσεις με τις δικές σου δυνάμεις και αφετέρου (και πιο σημαντικό) κοροϊδεύεις τον εαυτό σου· θυμήσου τις ατελείωτες ώρες διαβάσματος και τα ξενύχτια της Γ’ Λυκείου και προβληματίσου αν ήταν γι’ αυτό που τα έκανες όλα αυτά τότε.

Φυσικά να ζητάς από τους μεγαλύτερους να σου προτείνουν τα πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα (επιστημονικά και επαγγελματικά) μαθήματα και όχι τα πιο εύκολα. Προβληματίσου λίγο τι σημαίνει ‘εύκολο’ μάθημα, άλλωστε έχεις αντίστοιχες εμπειρίες από το Λύκειο.

Αν πάλι βαριέσαι να κάνεις την παραμικρή προσπάθεια, μη χάνεις το χρόνο σου μέσα στο πανεπιστήμιο. Υπάρχουν πιο ωραίοι τρόποι να περάσεις την ώρα σου όταν είσαι 19 χρονών ... Αν θέλεις να γίνεις μέλος σε κάποια από τις φοιτητικές παρατάξεις, μην το κάνεις για να επωφεληθείς από το ‘κύκλωμα’ με τις λευκές κόλλες, αν υπάρχει, αλλά για να τις στρέψεις να ασχοληθούν με τα καθημερινά προβλήματα της πανεπιστημιακής κοινότητας, πέρα από τις άλλες δραστηριότητές τους, σοβαρές (προβληματισμός για το μέλλον της χώρας και των εργαζόμενων) και μη (διακοπές στη Μύκονο). Αν μάλιστα αποκαλύψεις αυτό το ‘κύκλωμα’ θα έχεις προσφέρει σημαντική βοήθεια στην καταπολέμηση της διαφθοράς. Ποτέ μη ξεχνάς, όχι μόνο στη ζωή σου μέσα στο πανεπιστήμιο αλλά γενικότερα, ότι ευθύνη για ένα αδίκημα δεν έχει μόνο αυτός που το διαπράττει αλλά και αυτός που το βλέπει να συντελείται και σιωπά.
»

Και, τέλος, ας μου επιτρέψει ο Σταμάτης να δώσω και σ’ εκείνον μια μικρή συμβουλή ως πρώην καθηγητής του.

«
Σταμάτη, σήμερα απ’ ότι καταλαβαίνω πληρώνεις για να συνεχίσεις τις σπουδές σου σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Αυτά τα χρήματα κουράστηκες (εσύ ή οι γονείς σου) για να τα εξοικονομήσεις και να τα προσφέρεις στο πανεπιστήμιο για να πάρεις γνώση. Μην κάνεις το λάθος να θεωρήσεις ότι τα προσφέρεις για να «αγοράσεις» ένα χαρτί και να εξασφαλίσεις μια «σίγουρη» θέση, είτε στο δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα. Προσφέρεις το χρόνο και το χρήμα σου για να «ανέβεις πιο ψηλά». Είσαι νέος άνθρωπος και από εσένα περιμένουμε να γίνεις καλύτερος από εμάς. Αγωνίσου λοιπόν για μια καλύτερη κοινωνία και μη βολεύεσαι στα εύκολα.
»

(Στον «Ταχυδρόμο» λυπάμαι αλλά δεν έχω να δώσω καμία συμβουλή. Ας σκεφτούν οι συντάκτες του κάτι ...)

Γιάννης Θεοδωρίδης,
8 Ιουλίου 2010.

(*) Οι ‘συμβουλές’ του Σταμάτη, περιοδικό «Ταχυδρόμος», τ. 540 / 03.07.10, σελ. 40: «Κάνε φίλους από μεγαλύτερα έτη, ώστε να σου δίνουν τις εργασίες τους και να τις παραδίδεις στον καθηγητή σου ως δικές σου. Καλό βέβαια είναι να κάνεις κάποιες μικροαλλαγές, έτσι, για να λες ότι κάτι έκανες και εσύ. Φυσικά θα τους ζητάς να σου προτείνουν τα πιο εύκολα μαθήματα, αλλά και να σου δώσουν παλαιότερες σμικρύνσεις της εξεταστέας ύλης. Αν τις έχουν πετάξει, κανένα πρόβλημα. Πας στο κοντινότερο φωτοτυπικό της σχολής και αναλαμβάνεις δράση μόνος σου. Από εκεί και πέρα τις αφήνεις πίσω από το καζανάκι της τουαλέτας στη σχολή και, όταν μοιράσουν τα θέματα, παίρνεις άδεια για να πας στην τουαλέτα και διαβάζεις τις απαντήσεις. Αν πάλι βαριέσαι να κάνεις την παραμικρή προσπάθεια, γίνε μέλος σε κάποια από τις παρατάξεις. Συμφοιτητές μου περνούσαν ακόμη και με λευκή κόλλα, αφού η παράταξη είχε «κονέ» με συγκεκριμένους καθηγητές. Συμβουλή προς πρωτοετείς: Ακόμα και αν δεν έχεις ανοίξει βιβλίο, μείνε στην αίθουσα όλη την ώρα της εξέτασης. Όλο και κάποια σκισμένη σελίδα θα φτάσει σ’ εσένα χέρι με χέρι πριν καταλήξει στα σκουπίδια.»

Συμμετοχικός Προϋπολογισμός - Ιδέες και Προτάσεις

Παραθέτω κείμενο που, με μικρή διαφοροποίηση, έχει αναρτηθεί στο http://www.openbudget.gr/:

-------------

Ο Συμμετοχικός Προϋπολογισμός (ΣΠ) εξ’ ορισμού στοχεύει στη διαφάνεια των πράξεων του Δημοσίου, τη λογοδοσία του Δημοσίου απέναντι στον πολίτη, τη συμμετοχή του πολίτη στις αποφάσεις. Από την άλλη πλευρά, ο ΣΠ εμπλέκει ένα μεγάλο αριθμό πηγών δράσης και παραγωγής δεδομένων, οι οποίες δεν έχουν την κουλτούρα της διαλειτουργικότητας και της ανταλλαγής πληροφορίας. Άρα, είναι προφανές ότι αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση στον τομέα της Ανοικτής Διακυβέρνησης (open government) και, ως τέτοια, πρέπει να αντιμετωπιστεί.

Οι διαστάσεις του εγχειρήματος της υλοποίησης και παρακολούθησης ΣΠ είναι πολύπλευρες και, μάλιστα, η πολυπλοκότητά τους κλιμακώνεται ανάλογα με το πεδίο εφαρμογής, που μπορεί να είναι το εθνικό επίπεδο (Κρατικός Προϋπολογισμός), τοπικό επίπεδο (προϋπολογισμός ενός δήμου/κοινότητας) ή επίπεδο οργανισμού (ένα ΝΠΔΔ, π.χ. Πανεπιστήμιο).

Ενδεικτικά, μπορούμε να σημειώσουμε τα εξής:

• Πολλαπλότητα πηγών και προορισμών – Τα (προβλεπόμενα) έσοδα του κράτους/δήμου/οργανισμού προέρχονται από πολλές πηγές. Αντίστοιχα, τα (προβλεπόμενα) έξοδα δρομολογούνται προς πολλούς προορισμούς.
• Κωδικοποίηση – Οι κωδικοί, τόσο των εσόδων όσο και των εξόδων, συνήθως ακολουθούν ad hoc μορφή και δεν στηρίζονται σε κάποια ιεραρχία (ή, καλύτερα, οντολογία).
• Γεωγραφική και χρονική διάσταση - Σε πολλές περιπτώσεις (π.χ. κρατικός προϋπολογισμός), σοβαρό ρόλο παίζει η χωρική / γεωγραφική διάσταση (περιφέρειες, νομοί κοκ.) ενώ πάντοτε (σε οποιοδήποτε προϋπολογισμό) εμπλέκται και η χρονική διάσταση (σε επίπεδο μήνα, τριμήνου κοκ.)
• Παρακολούθηση προϋπολογισμού - Προϋπολογισμός χωρίς παρακολούθηση της εκτέλεσής του είναι κενό γράμμα. Άρα, τα πραγματικά έσοδα / έξοδα πρέπει να καταγράφονται όσο το δυνατό πιο πιστά και όσο πιο κοντά γίνεται σε πραγματικό χρόνο.
• Εμφάνιση και ανάλυση στοιχείων – Η παρακολούθηση του προϋπολογισμού αποτελεί ουσιαστικά ανάλυση και ‘δεύτερη ανάγνωση’ των πραγματικών εσόδων / εξόδων. Αυτή η ανάλυση μπορεί να είναι σε διαφορετικά επίπεδα, από πολύ αφαιρετικό (για αποφάσεις στρατηγικού επιπέδου) μέχρι πολύ λεπτομερές (για στατιστική επεξεργασία και ανάλυση).

Στη συνέχεια επιχειρείται μια πιο αναλυτική περιγραφή των διαστάσεων του εγχειρήματος του ΣΠ και κάποιες προτάσεις:

1. Πολλαπλότητα πηγών και προορισμών

Το πρόβλημα: Το μεγάλο πλήθος πηγών (εσόδων) και προορισμών (εξόδων) καθιστά τεχνικά το ΣΠ ένα πληροφοριακό σύστημα (ΠΣ), η επιτυχία του οποίου στηρίζεται στην αρμονική συνεργασία του με άλλα συστήματα επιμέρους τομέων (για τον κρατικό προϋπολογισμό, τέτοια ΠΣ είναι το taxis, τα ΠΣ νοσοκομείων κλπ.).

Προτάσεις: (α) Σε πρώτο χρόνο, ‘χαρτογράφηση’ του συνόλου των πληροφοριακών ΠΣ που μπορούν να συνεισφέρουν με στοιχεία στο σύστημα του ΣΠ και καταγραφή των ροών εισόδου / εξόδου στο ΣΠ. (β) Σε δεύτερο χρόνο, επίτευξη διαλειτουργικότητας (interoperability) μεταξύ των συστημάτων, ώστε να γίνεται αυτόματα η ανταλλαγή της απαρίτητης πληροφορίας.

2. Κωδικοποίηση

Το πρόβλημα: Τόσο τα έσοδα όσο και τα έξοδα που εμπλέκονται στο ΣΠ είναι κωδικοποιημένα χωρίς ενιαίο τρόπο (ο οποίος κι αν ακόμη υπάρχει, εύκολα καταστρατηγείται). Σε ένα ΠΣ, κακή κωδικοποίηση σημαίνει φτωχή λειτουργικότητα και αποδοτικότητα.

Προτάσεις: (α) Σε πρώτο χρόνο, καταγραφή των επιμέρους κωδικοποιήσεων και προσπάθεια απεικόνισής τους σε ένα κοινό σύστημα. (β) Σε δεύτερο χρόνο, σύνταξη μιας οντολογίας (πρακτικά, μιας πλούσιας ιεραρχίας) που θα αποτελεί το ενιαίο σύστημα κωδικοποίησης.

3. Γεωγραφική και χρονική διάσταση

Το πρόβλημα: Εκ των πραγμάτων, ο ΣΠ είναι κατακερματισμένος χωρικά και χρονικά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο ΣΠ ‘σπάει’ σε πολλούς ‘μικρούς’ ΣΠ, που ο καθένας προχωρά με το δικό του ρυθμό.

Προτάσεις: (α) Εξ΄ αρχής, σχεδίαση του ΣΠ με ξεκάθαρη τη γεωγραφική (π.χ. για τον κρατικό προϋπολογισμό, σε επίπεδο περιφερειών) και τη χρονική (π.χ. σε επίπεδο τριμήνου) διάσταση. (β) Πρόβλεψη ώστε η ενδεχόμενη καθυστέρηση στην παρακολούθηση ενός ‘μικρού’ ΣΠ (π.χ. λόγω έλλειψης πληροφορίας) να μην αποτελεί τροχοπέδη για το συνολικό ΣΠ.

4. Παρακολούθηση προϋπολογισμού

Το πρόβλημα: Η απόκλιση από τον αρχικό προϋπολογισμό (σε οποιοδήποτε επίπεδο, γεωγραφικό, χρονικό, συγκεκριμένου κωδικού, κοκ.) πρέπει να γίνεται αντιληπτή το συντομότερο δυνατό, ώστε να υπάρχει χρόνος για ενέργειες ανάκαμψης.

Προτάσεις: Το πρόβλημα δεν είναι αυτόνομο, αλλά αποτελεί συνδυασμό των ανωτέρω προβλημάτων 1-2. Η επίλυση των παραπάνω θα δώσει λύση και στο συγκεκριμένο. Η διαλειτουργικότητα εδώ είναι λέξη-κλειδί. Για παράδειγμα, για τον κρατικό προϋπολογισμό, είναι απαραίτητη η ενσωμάτωση ή τουλάχιστον η online σύνδεση του συστήματος του ΣΠ με αυτό του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ώστε το πρώτο να λαμβάνει άμεσα γνώση των σχετικών κινήσεων του δεύτερου.

5. Εμφάνιση και ανάλυση στοιχείων

Το πρόβλημα: Διαφορετικοί χρήστες του ΣΠ έχουν ανάγκη διαφορετικής αντιμετώπισης (personalization).

Προτάσεις: Η εμφάνιση και ανάλυση των στοιχείων του ΣΠ μπορεί να γίνει σε πολλά επίπεδα, ανάλογα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες των χρηστών του. Για παράδειγμα, ο απλός πολίτης θέλει να βλέπει «πού πηγαίνουν τα χρήματά του» (σε πρώτη φάση, γιατί σε επόμενη φάση θα πρέπει να του δίνεται η δυνατότητα συμμετοχής στις αποφάσεις, όπως ορίζει ο πραγματικός ΣΠ). Από την άλλη πλευρά, ένας αναλυτής των οικονομικών στοιχείων θα πρέπει να έχει στη διάθεσή του όλα τα στοιχεία, ώστε να κάνει πολυδιάστατη ανάλυση (ως προς τη χωρική διάσταση, τη χρονική διάσταση, ανά κωδικό, ανά φορέα κοκ.). Τέλος, σε πολύ αφαιρετικό επίπεδο, ο πολιτικός επικεφαλής θα θέλει να έχει συνοπτική πληροφόρηση σε μορφή KPI’s (Key Performance Indicators – ως ποσοστό απόκλισης της πραγματικής κατάστασης από ένα προκαθορισμένο στόχο) για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων. Το ίδιο όμως χρειάζεται και ένας εκπρόσωπος των ΜΜΕ για τις ανάγκες τις ενημέρωσης.

Συμπερασματικά, το εγχείρημα της υλοποίησης και παρακολούθησης Συμμετοχικού Προϋπολογισμού (ΣΠ) τόσο σε Εθνικό επίπεδο (με αφετηρία τον κρατικό προϋπολογισμό 2010) όσο και σε τοπικό ή σε επίπεδο οργανισμού, αποτελεί πρόκληση στον τομέα της Ανοικτής Διακυβέρνησης. Στην πορεία υλοποίησής του θα επηρεάσει και θα βελτιώσει πολλές δομές της κρατικής γραφειοκρατείας. Άρα, είναι ένα ‘στοίχημα’ που πρέπει να κερδηθεί !

Τροφή για σκέψη:

• Η (σε εμβρυακή ακόμη μορφή) ελληνική εμπειρία: Open Budget - Συμμετοχικός Προϋπολογισμός (http://www.openbudget.gr/)
• Η διεθνής εμπειρία: Open Budget Initiative (http://www.openbudgetindex.org/) με στοιχεία για κάθε κράτος που έχει υιοθετήσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στοιχεία ΣΠ (δείτε και το σχετικό χάρτη: www.openbudgetindex.org/worldMap)

ΓΘ - 04 Ιαν. 10

Διαμαρτυρία των κατοίκων της Β. Αττικής, Κυριακή 11 Οκτ. 09

Σήμερα έγινε η πρώτη δημόσια διαμαρτυρία των κατοίκων της Β. Αττικής. Με προσυγκεντρώσεις στη Μαλακάσα (οι κάτοικοι της Μαλακάσας - Ωρωπού) και στο πάρκο των Αφιδνών (οι κάτοικοι των Αφιδνών), οι κάτοικοι έκαναν πορεία μέχρι τα διόδια Αφιδνών, ελευθερώνοντας τα διόδια και επιτρέποντας στους οδηγούς να περνάνε ελεύθερα και από τα δύο ρεύματα.

Κυριάρχησαν τα αιτήματα για:

• Αναστολή των νέων μέτρων και επαναδιαπραγμάτευση της σύμβασης μεταξύ Νέας Οδού και Δημοσίου (Ν. 3555, ΦΕΚ 81Α/16.4.2007)
• Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (σε μια περιοχή που βρίσκεται στους πρόποδες της Πάρνηθας) και μεταφορά των μετωπικών διοδίων Αφιφνών εκτός των κατοικημένων περιοχών της Β. Αττικής.
• Πρώτα να γίνουν τα απαραίτητα έργα στους παράπλευρους, οι οποίοι είναι είτε απαράδεκτοι (Καπανδρίτι - Αγ. Στέφανος) είτε ανύπαρκτοι (Αφίδνες - Κρυνονέρι), και μετά να εφαρμοστεί (δίκαιη, όμως) χιλιομετροχρέωση. Για την αδικία του σημερινού συστήματος χρεώσης βλ. προηγούμενο post.

Τα επόμενα βήματα θα ανακοινωθούν σύντομα.

Οι επιπτώσεις των νέων ρυθμίσεων φάνηκαν στο μεγαλείο τους το βράδυ της Κυριακής, με τα αυτοκίνητα να δημιουργούν ουρές χιλιομέτρων στην κατεύθυνση προς Αθήνα (βλ. στο τέλος της σελίδας, σχετικές φωτογραφίες στις 8μμ της Κυριακής).

Καταγγελία για το νέο υπολογισμό διοδίων της Νέας Οδού

Το σύστημα της χιλιομετροχρέωσης στα διόδια, και πώς εφαρμόζεται επιλεκτικά από τη Νέα Οδό εις βάρος των κατοίκων της Β. Αττικής.

Αντιγράφουμε από το σημερινό τύπο (οι επισημάνσεις δικές μας):

"Αυξομειώσεις στην τιμή των διοδίων στο τμήμα της ΕΟ Αθηνών-Λαμίας φέρνει η εφαρμογή του συστήματος της χιλιομετροχρέωσης, από την ερχόμενη Τρίτη 29 Σεπτεμβρίου. Με βάση τους όρους της σύμβασης παραχώρησης του συγκεκριμένου έργου που κυρώθηκε από τη Βουλή και προβλέπει την εφαρμογή του νέου συστήματος διοδίων με νέα τέλη και νέους σταθμούς μετωπικούς και πλευρικούς, η χρέωση του αυτοκινήτου Ι.Χ. είναι 0,031 ευρώ ανά χιλιόμετρο πλέον ΦΠΑ.
... Για να διασφαλιστεί το σύστημα της χιλιομετροχρέωσης, η Νέα Οδός ορίζει 3 ζώνες πληρωμής: Α/Κ Μεταμόρφωσης - Α/Κ Σχηματαρίου (Σύνολο 51 χλμ.), Α/Κ Σχηματαρίου - Α/Κ Μαρτίνου (Σύνολο 61,7 χλμ.), Α/Κ Μαρτίνου - Πέρας Ε.Π. (Σύνολο 59,8 χλμ.). Επίσης θα λειτουργούν μετωπικά διόδια (Αφιδνών, Θηβών, Τραγάνας) και πλευρικά διόδια (Καπανδριτίου, Μαλακάσας, Οινοφύτων, Θήβας, Τραγάνας). Σε κάθε μετωπικό σταθμό θα χρεώνεται σε κάθε κατεύθυνση μόνο το μήκος της ζώνης του, ενώ στους πλευρικούς σταθμούς εξόδου μόνο το μήκος που διανύθηκε από την αρχή της ζώνης τους και στους πλευρικούς σταθμούς εισόδου θα χρεώνεται μόνο το μήκος που θα διανυθεί μέχρι το τέλος της ζώνης τους.
… Αρμόδιοι της κοινοπραξίας που κατασκευάζει τα έργα στην εθνική οδό δήλωσαν στην Ελευθεροτυπία ότι το νέο τιμολόγιο είναι πιο ορθολογικό και ευνοεί την πλειονότητα των οδηγών που διανύουν μικρές διαδρομές, καθιερώνοντας τιμή 0,031 ευρώ ανά διανυόμενο χιλιόμετρο, το οποίο αυξάνεται κατά 19% με την επιβολή ΦΠΑ."

Η παραπάνω ρύθμιση, με τον επιλεκτικό τρόπο ενεργοποίησης μετωπικών και πλευρικών σταθμών διοδίων, όχι μόνο δεν είναι ορθολογική όπως εξαγγέλλει η Νέα Οδός, αλλά είναι κατάφωρα άδικη για όλους τους κατοίκους της Β. Αττικής (Ωρωπός, Μαλακάσα, Καπανδρίτι, Πολυδένδρι, Αφίδνες, κ.α), και αυτό φαίνεται καθαρά από τους παρακάτω πίνακες (για τις χιλιομετρικές αποστάσεις χρησιμοποιήθηκε το έγκυρο site viamichelin.com):

Διαδρομή (από – προς) και αντίστοιχο κόστος με βάση τη χρέωση 0,037 € / χλμ.:

----------------------------------------------------------------------------------------

Α/Κ Μεταμόρφωσης – έξοδος προς Καπανδρίτι, Αφίδνες : 18 χλμ. Χ 0,037 € = 0,67 €
Α/Κ Μεταμόρφωσης – έξοδος προς Μαρκόπουλο Ωρωπού : 25 χλμ. Χ 0,037 € = 0,93 €
Α/Κ Μεταμόρφωσης – έξοδος προς Ωρωπό, Μαλακάσα : 28 χλμ. Χ 0,037 € = 1,04 €
----------------------------------------------------------------------------------------

Με άλλα λόγια, ένας μόνιμος κάτοικος π.χ. των Αφιδνών που ανεβοκατεβαίνει στην Αθήνα για την εργασία του, με τις νέες ρυθμίσεις θα πληρώνει κάθε μέρα 2 Χ 1,85 = 3,70 € (στα μετωπικά διόδια Αφιδνών) αντί του ορθολογικού υπολογισμού της χιλιομετροχρέωσης που είναι 2 Χ 0,67 = 1,34 €, ή αλλιώς 176% πάνω από το κανονικό. Αντίστοιχα, ένας μόνιμος κάτοικος του Ωρωπού θα πληρώνει 2 Χ 1,85 = 3,70 € αντί 2 Χ 1,04 = 2,08 €, ή αλλιώς 78% πάνω από το κανονικό.

Αν η παραπάνω ρύθμιση ονομάζεται ορθολογισμός και χιλιομετροχρέωση, τότε οι λέξεις έχουν χάσει το νόημά τους !

Ως ενεργοί πολίτες με δικαιώματα (και όχι μόνο υποχρεώσεις), απαιτούμε άμεση λύση !


Γιάννης Θεοδωρίδης
Αν. Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιά, μόνιμος κάτοικος Αφιδνών Αττικής
email: ytheod@unipi.gr, blog: http://yannistheodoridis.blogspot.com/

10+10 Μεγάλοι Έλληνες

Ας καταθέσω και τη δική μου άποψη για τους "10 Μεγάλους Έλληνες όλων των εποχών" ή, καλύτερα θα έλεγα, τους 10 Μεγάλους της Αρχαίας Ελλάδας και τους 10 Μεγάλους της Σύγχρονης Ελλάδας - κατά την ταπεινή μου γνώμη μιλάμε για 2 διαφορετικές Ελλάδες, με διαφορετική κουλτούρα και θέση στον κόσμο, όπου τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα. Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Οι 10 Μεγάλοι της Αρχαίας Ελλάδας:

1. Αριστοτέλης - ο μεγαλύτερος φιλόσοφος ("πανεπιστήμονας") όλων των εποχών.
2. Αλέξανδρος ο Μέγας - ο μεγαλύτερος ηγέτης που εμφανίστηκε στον αρχαίο κόσμο.
3. Πλάτωνας - από τους μεγαλύτερους φιλόσοφους που ανέδειξε το αρχαίο πνεύμα.
4. Όμηρος - υπαρκτό πρόσωπο ή μη, τα έργα του διαβάζονται και θα διαβάζονται στους αιώνες.
5. Σωκράτης - το πρότυπο της ακέραιας προσωπικότητας για όλες τις γενιές που ακολούθησαν, μέχρι και σήμερα.
6. Ευκλείδης - από τις μεγαλύτερες μαθηματικές διάνοιες όλων των εποχών. Η Γεωμετρία που όλοι διδασκόμαστε στα σχολεία είναι έργο του.
7. Ηρόδοτος - ο πατέρας της Ιστορίας και της Γεωγραφίας.
8. Ιπποκράτης - ο θεμελιωτής της επιστημονικής Ιατρικής.
9. Περικλής - ίσως ο μεγαλύτερος πολιτικός της Αρχαίας Ελλάδας, σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή.
10. Λεωνίδας - το διαχρονικό πρότυπο πίστης στα ιδανικά μέχρι αυτοθυσίας.

Οι 10 Μεγάλοι της Σύγχρονης Ελλάδας:

1. Ι. Καποδίστριας - ο πολιτικός που προσπάθησε με όλες του τις δυνάμεις και με κάθε προσωπικό κόστος να στερεώσει τη νέα Ελλάδα, αποτελεί πρότυπο (άπιαστο, δυστυχώς) για τους πολιτικούς των ημερών μας.
2. Κ. Καστοριάδης - ο μεγαλύτερος Έλληνας στοχαστής του 20ου αιώνα, επηρέασε πολιτικά και κοινωνικά κινήματα.
3. Ε. Βενιζέλος - ισορροπώντας ανάμεσα στα θετικά και τις αδυναμίες του, πήγε την Ελλάδα ένα βήμα μπρος σε μια εποχή που αυτή δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μια γωνιά στα Βαλκάνια.
4. Μ. Θεοδωράκης - αν στην ιστορία της μουσικής έπρεπε να υπάρχει μόνο ένας Έλληνας, θα ήταν αυτός.
5. Ν. Καζαντζάκης - ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ου αιώνα, με έργο ισοδύναμο φιλοσοφικού στοχασμού.
6. Κ. Καραθεοδωρή - η μεγαλύτερη σύγχρονη μαθηματική ιδιοφυία, δυστυχώς δεν μπόρεσε να τον αξιοποιήσει η Ελλάδα (δεν ήταν ούτε θα είναι ο μόνος άλλωστε ...)
7. Γ. Παπανικολάου - εκατομμύρια άνθρωποι σε όλον τον κόσμο τον ευγνωμονούν για την ανακάλυψή του, και αυτό είναι αρκετό.
8. Μ. Κάλλας - η μοναδική γυναίκα στη λίστα, μάγεψε με τη φωνή της όλον τον κόσμο.
9. Ρ. Φεραίος - ο μεγάλος οραματιστής του Γένους.
10. Δ. Θεοτοκόπουλος ("Ελ Γκρέκο") - παρότι ανδρώθηκε και μεγαλούργησε εκτός Ελλάδας, σε όλα τα μουσεία του κόσμου είναι "ο Έλληνας".

Τροφή για σκέψη:

• Οι 100 Μεγάλοι Έλληνες του Σκάι: http://greatgreeks.skai.gr/greatgreeks

ΓΘ - 27 Μαι.09

ΑΤΤΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ – μια πρόταση για τη ΒΑ Αττική

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο της ΒΑ Αττικής το παρακάτω άρθρο μου σχετικά με μια ιδέα που έχει αρχίσει να συζητείται πρόσφατα: την αναγκαιότητα ίδρυσης ενός νέου(*) πανεπιστημίου στη ΒΑ Αττική. Παραθέτω στη συνέχεια το κείμενο:

-----

Τον τελευταίο καιρό γίνεται έντονος διάλογος για την κρίση στην παιδεία (ειδικά την ανώτατη), καθώς και την ανάγκη αύξησης των δαπανών με ταυτόχρονη οργάνωση των πανεπιστημίων μας σε νέες βάσεις. Στα πλαίσια αυτού του διαλόγου, κάνουμε μια πρόταση, ως φυγή προς τα εμπρός: τη δημιουργία ενός νέου ιδρύματος στη ΒΑ Αττική, σχεδιασμένου με τις προδιαγραφές του 21ου αιώνα, που θα μπορούσε να ονομαστεί Αττικό Πανεπιστήμιο.

Αν μιλήσουμε με αριθμούς, περίπου 80.000 απόφοιτοι Λυκείου εισάγονται κάθε χρόνο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με τον έναν στους επτά να εισάγεται σε κάποιο από τα πανεπιστήμια της Αθήνας και του Πειραιά (ΕΜΠ, Αθηνών, Πειραιώς, Οικονομικό, Πάντειο, Γεωπονικό, Χαροκόπειο), συνήθως με υψηλές προτιμήσεις στα απογραφικά δελτία. Με βάση στατιστικά στοιχεία του ΥπΕΠΘ (στοιχεία 2001), στην περιφέρεια Αττικής αναλογούν 29 φοιτητές ανά 1000 κατοίκους, σχεδόν όση και η αναλογία σε πανελλαδική κλίμακα. Αυτοί οι αριθμοί δείχνουν αφενός ότι η ζήτηση για σπουδές στην ευρύτερη μητροπολιτική Αθήνα είναι υψηλή και αφετέρου ότι υπάρχουν περιθώρια για αύξηση της προσφοράς, απαντώντας έτσι στο εύλογο ερώτημα κάποιου «γιατί άλλο ένα πανεπιστήμιο κοντά στη Αθήνα;». Ένα δεύτερο επιχείρημα είναι ότι από τα 7 ιδρύματα που προαναφέραμε, τα 5 βρίσκονται μέσα στον αστικό ιστό (Αθήνας, Πειραιά) και τα 2 στην πανεπιστημιούπολη Ιλισίων-Ζωγράφου, αρκετά δηλαδή εστιασμένα γεωγραφικά.

Η χωροθέτηση άλλωστε ενός τέτοιου μεγέθους εγχειρήματος αποτελεί βασικό παράγοντα της επιτυχίας του. Θέματα όπως πρόσβαση με μεταφορικά μέσα σταθερής τροχιάς, δυνατότητα μελλοντικής επέκτασης εγκαταστάσεων κ.α. πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Ελεύθεροι χώροι της ΒΑ Αττικής μπορούν να εντοπιστούν και να διερευνηθεί η αξιοποίησή τους προς αυτήν την κατεύθυνση. Ενδεικτικά, το πρώην στρατόπεδο Μαλακάσας θα μπορούσε να αποτελέσει μια σοβαρή υποψηφιότητα (ένας χώρος εγκαταλελειμμένος από το 1987 που μπορεί έτσι να μετατραπεί από έρημος τόπος σε ζωντανή κοιτίδα παιδείας και πολιτισμού).
Κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας είναι επίσης η δομή και το περιεχόμενο ενός πανεπιστημίου. Μπορούν να προβλεφθούν σχολές και τμήματα πάνω σε σύγχρονα επιστημονικά πεδία, μεγάλης ευρύτητας (μην ξεχνάμε άλλωστε τι σημαίνει η ίδια η λέξη ‘πανεπιστήμιο’), με αίθουσες διδασκαλίας και εργαστήρια σχεδιασμένα εξ’ αρχής πάνω στις σύγχρονες ανάγκες, με υποδομές που πρώτα θα έχουν υλοποιηθεί και μετά θα ανοίξουν οι πύλες για τους νέους φοιτητές.

«Τέτοια ώρα, τέτοια λόγια» θα πει ίσως κάποιος. Εν μέσω κρίσης, τόσο οικονομικής όσο και της παιδείας, είναι καιρός για φιλόδοξα σχέδια και οράματα όπως αυτό; Μα ακριβώς αυτός είναι ο στόχος μας: να αφυπνιστούμε και να αντιμετωπίσουμε την κρίση με ριζοσπαστικές προτάσεις. Για παράδειγμα, μπροστά στην επέλαση της ιδιωτικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (με τη μορφή κολεγίων κλπ.) η Δημόσια Παιδεία μπορεί να απαντήσει επιθετικά: με αναβάθμιση των υπαρχόντων αλλά και το σχεδιασμό νέων ιδρυμάτων και την υλοποίησή τους πάνω σε σωστές βάσεις, σε campus υψηλών προδιαγραφών με σεβασμό στο περιβάλλον και τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται εκεί, και όχι με μικροπολιτικές σκοπιμότητες, όπως δυστυχώς έχει γίνει κατ’ επανάληψη στο παρελθόν.

-----

(*) Δεν αναφέρομαι στην παλιά ιδέα (ήδη από τη δεκαετία του '60, είχε επανέλθει έντονα τη δεκαετία του '80) για συνένωση υπαρχόντων παν/μίων (τότε, σχολών) της ευρύτερης Αθήνας αλλά για ένα εντελώς νέο παν/μιο, σχεδιασμένο εξ' αρχής.

ΓΘ - 26 Φεβ. 09

Μια ασυνήθιστη ιστορία

Ένας καθηγητής στο Univ. Ottawa εκδιώχθηκε από τη θέση του επειδή αρνήθηκε να βάλει διαφορετικές βαθμολογίες στους φοιτητές του (ήθελε να βάλει μόνο pass/fail και επειδή δεν του το επέτρεπαν από τη διοίκηση έβαλε σε όλους τους φοιτητές Α+) ...

Τροφή για σκέψη:

• http://www.rabble.ca/news/dismissing-critical-pedagogy-denis-rancourt-vs-university-ottawa
• http://en.wikipedia.org/wiki/Denis_Rancourt

ΓΘ - 27 Ιαν. 09